Köy Odalarından Hareketle Bir Orta Anadolu Köyünün Halk Hukuku Algısı / The Perception of Public Legislation of a Middle Anatolian Village Depending on the Village Chambers

Azem Sevindik

Öz


Bir toplumun birlikte yaşama arzusundan kaynaklanan belirli yazılı kurallarla çerçevesi çizilmemiş ilişkiler ağı, her ne kadar yakın zamanlarda yazılı hukuk ile içli dışlı olsa da genel anlamda halk hukuku diye adlandırılabilecek yazılı olmayan kurallar silsilelerine bağlıdır. Dine, siyasi ilişkilere ve zamana bağlı olarak değişen ve gelişen Türk halk hukuku, genel anlamda, geleneksel halk hukuku, İslam hukuku ve modern hukuk üçlemesi üzerine temellendirilebilir. Makale, halk hukuku ve köy odaları üzerine yapılmış bir yüksek lisans tezinden hareketle Orta Anadolu’da yer alan yaklaşık iki yüz hanelik bir Türk köyünün binlerce yıllık gelenekleriyle şekillenmiş mevcut halk hukuku uygulamalarını köy odaları üzerinden çözümlemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda halk, hukuk, halk hukuku, töre-adet-gelenek gibi kavramlarıyla da ilişkili olan halk hukukunun oda efradı üzerinden bir araştırması olan makale; uygulama, kabul ve yöntemlerin ana hatlarıyla bir çerçevesini çizmeye çalışmaktadır. Ayrıca çalışmanın sonuç bölümünde, güncel bir mesele olarak da yeniden yapılanma sürecine giren Türk hukuk sistemi için, halkın hukuk algısı üzerinden, halkın hukuki beklentilerine cevap verilebilecek bir hukuk sisteminin yollarının açılabilmesine yönelik bazı çözümlemeler de bulunmaktadır.

 


Anahtar Kelimeler


Halk hukuku, köy odaları, töre, örf, gelenek.

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Çobanoğlu, Özkul (2002). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yay.

Çolak, Mustafa (K2): Kaynak Şahıs. Erkek, 36, Çiftçi-Hayvancı, Lise Mezunu, Şarkışla/ Gümüştepe Köyü.

Delibaş, Salih (K1): Kaynak Şahıs. Erkek, 35, Çiftçi-Hayvancı, İlkokul Mezunu, Şarkışla/ Gümüştepe Köyü.

Develioğlu, Ferid (1971). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük. Ankara: Aydın Kitabevi.

Dundes, Alan (1994). Folk Law, New York and London: Garland Publishing.

Dundes, Alan (2005). “Folklor Nedir”. çev. Gülay Aydın. Milli Folklor (65): 127-129.

Dursun, Aysun (2011). “Dede Korkut Hikâyelerinde Halk Hukuku”. Turkish Studies. 107-120.

Egger, August (1913). Schweizerische Rechtsprechung und Rechtwissenschaft, Berlin.

Ergin, Muharrem (2011). Dede Korkut Kitabı 1. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.

Gmür, Max (1923). Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, 2. Auflage, Bern.

Işıktaç, Yasemin (2009). Hukukun Kaynağı Olarak Örf ve Adet Hukuku. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Kaderli, Zehra (2010). “Deliorman Türk Sözel Kültüründe Adam Odaları ve Oda Geleneği”. Türkbilig (20): 107-126.

Kitir, Halil (K6): Kaynak Şahıs. Erkek, 35, Çiftçi-Hayvan Tüccarı, Lise Mezunu, Şarkışla/ Gümüştepe Köyü.

Malinowski, Bronislaw (1982). İlkel Toplumlarda Cinsellik ve Baskı. İstanbul: Payel Yay.

Önder, Ali Rıza (1976). “Geleneksel Halk Hukuku”. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri C. IV. Ankara: Kültür Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayını.

Örnek, Sedat Veyis (2000). Türk Halkbilimi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Özcan, Yalçın (K5): Kaynak Şahıs. Erkek, 36, Çiftçi-Hayvan Tüccarı, İlkokul Mezunu, Şarkışla/ Gümüştepe Köyü.

Özkan, Cahit (K4): Kaynak Şahıs. Erkek, 44, Hayvan Tüccarı, İnşaat Ustası, İlkokul Mezunu, Şarkışla/ Gümüştepe Köyü.

Sevindik, Azem (2013). Halk Hukuku ve Köy odaları: Sivas Şarkışla Gümüştepe Köyü Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Ü.

TDK-Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.59d66d1d772832.74600788.

Tezcan, Mahmut (1990). “Bir Yaygın Eğitim Kurumu Olarak Çankırı Yaran Örgütü”. 2. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi. Ankara.

Türkmen, Fikret (2011). “Dede Korkut’ta Halk Hukuku Unsurları”. Bilig (58): 245-256.

Yeter, Murat (K3): Kaynak Şahıs. Erkek, 35, Çiftçi-Hayvancı, İlkokul Mezunu, Şarkışla/ Gümüştepe Köyü.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Telif Hakkı (c) 2018 Azem Sevindik

Lisans URL: https://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.0/