TALİP APAYDIN’IN ROMANLARINDA DİN (İSLAM) ALGISI / PERCEPTION OF RELIGION (ISLAMIC PERCEPTION) IN TALIP APAYDIN’S NOVELS

Öz

İlk insandan bu yana inanç, toplumları şekillendiren etmenlerden biridir. İnsanı ve medeniyeti yaşatan en önemli unsurlardan biri niteliğindeki edebiyat da din ile ilişki içerisinde olmuştur. Müslüman ilk Türk devleti Karahanlılardan beri Türk inanç sistemi ağırlıklı olarak İslam’dır. Türk edebiyatına bakıldığı zaman sanatçıların eserlerinde bir şekilde İslam’a yer verdikleri, bazen sanatı bir enstrüman gibi kullanıp toplumun din algısını dönüştürmeye çalıştıkları bazen de dinî unsurları sanat eserinin bir malzemesi olarak kullandıkları görülür. Edebiyatımızın toplumcu-gerçekçi yazarlarından biri olan Talip Apaydın; köyde büyümesi, köy enstitülü bir öğretmen olması sebebiyle sosyal hayata tanıklık etmiştir. Özellikle romanlarında toplumun çeşitli değerlerini yansıtarak onlara ayna tutmaya çalışmıştır. Bu açıdan onun romanlarında din algısına bakmak köy enstitülü bir yazar olarak sanatçının toplumun dinî yapısını nasıl değerlendirdiğini görmek açısından önemlidir. Bununla beraber, aydınlanmacı ve epistemolojik yaklaşımın dikkat çektiği Apaydın romanlarının, ontolojik bir zıtlık yaratması adına dinî değerlere nasıl baktığı dikkate değer bir husustur.