HALÎLÎ VE TUHFETU’L-UŞŞÂK ADLI MESNEVÎSİ / HALILI AND HIS MASNAVI NAMED TUHFATU’L-USHAQ

Öz

Mesnevîler Doğu edebiyatlarında birçok şair tarafından sıkça kullanılmış ve birçok eser bu edebî tür kullanılarak yazılmıştır. Bu türün en çok okunan eseri olması nedeniyle Hz. Mevlânâ’nın mesnevî türündeki eserinin ismi de Mesnevî olarak şöhret bulmuştur. Bu çalışmada XV. yüzyılda Osmanlı Devleti bünyesinde yaşamış olduğu bilinen Halîlî mahlaslı şairin Tuhfetu'l-Uşşâk adlı Mesnevî’si incelenmeye çalışılmıştır. Tuhfetu’l-Uşşâk, Hz. Mevlânâ’nın Mesnevî’sine nazîre olarak yazılmış Farsça manzum bir eserdir. Nazîre olması, Mesnevî’nin bazı beyitlerinin olduğu gibi, bazılarının da kısmen aktarılmasından anlaşılmaktadır. Türkiye Kütüphanelerinde birçok nüshası bulunan Tuhfetu’l-Uşşâk, seksen iki bölüm ve yedi yüz yetmiş beş beyitten oluşmaktadır. Hz. Mevlânâ’nın Mesnevî’sine benzer şekilde genel olarak dînî ve tasavvufî konuları işleyen Tuhfetu’l-Uşşâk’ın başlıkları arasında Kâmil ve Nâkıs Mürşit, Ehl-i Taklîd, Ehl-i İstidlâl ve Ehl-i Keşf, Tevhîdin Kısımları, Küçük ve Büyük Âlem, Velâyet ve Nübüvvet sayılabilir.