ÇOKKÜLTÜRCÜLÜK VE OSMANLI DEVLETİ / MULTICULTURALISM AND THE OTTOMAN EMPIRE

Mehmet ANIK

Öz


Çokkültürcülük konusundaki tartışmaların son senelerde yaygınlık kazanması, çokkültürlü toplumlara tarihte ilk defa günümüzde rastlandığı şeklinde yanlış bir izlenime neden olmaktadır. Bu yöndeki tartışmaların yaygınlık kazanması, ulus-devletin hiyerarşik bir düzlem temelindeki yapılanması ve kültürel alana da bu minvalde yaklaşması yönündeki eleştirilerin artması ile yakından alakalıdır. Ulus-devlet idealleştirmesinin dışındaki kimliklerden gelen, farklılıklarının tanınması yönündeki ısrarlı talepler, bu yöndeki tartışmalara dikkat çekilmesini sağlamıştır. Oysa tarihsel açıdan bakıldığında, imparatorluk ya da krallık şeklindeki çokuluslu yapılanmaların, sosyolojik açıdan daha çokkültürlü bir yapı arzettikleri görülmektedir. Bu durumdan hareketle, bu çalışmada da çokuluslu bir yapılanma olarak Osmanlı Devleti, çokkültürcülük bağlamında ele alınıp değerlendirilmiştir.


Anahtar Kelimeler


Çokkültürcülük; çokkültürlülük; Osmanlı Devleti; kültürel çeşitlilik; kültürel çoğulculuk; millet sistemi

Tam Metin:

PDF

Referanslar


AKÇURA, Yusuf, (1988), Osmanlı Devleti’nin Dağılma Devri, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 3. bs.

ANIK, Mehmet, (2012), Kimlik ve Çokkültürcülük Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap.

ARMAĞAN, Mustafa, (2005), Osmanlı: İnsanlığın Son Adası, İstanbul: Ufuk Kitapları, 9. bs.

AYBET, Gülgün Üçel, (2007), Avrupalı Seyyahların Gözünden Osmanlı Dünyası ve İnsanları, İstanbul: İletişim Yay., 3. bs.

BARKEY, Karen, (2011), Farklılıklar İmparatorluğu: Karşılaştırmalı Tarih Perspektifinden Osmanlılar, (çev. Ebru Kılıç), İstanbul: Versus Kitap.

CORNELL, Erik, (1998), Türkiye: Avrupa’nın Eşiğinde, (çev. Gülseren Ergün), İstanbul: Cem Yayınevi.

ÇELEBİ, Evliya, (2006), Seyahatname, İstanbul: Yeni Şafak.

DAVUTOĞLU, Ahmet, (1999), “Tarih İdraki Oluşumunda Metodolojinin Rolü: Medeniyetlerarası Etkileşim Açısından Dünya Tarihi ve Osmanlı”, Divan İlmi Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, S.7, s. 1-63.

EROĞLU, Ahmet Hikmet, (2000), Osmanlı Devletinde Yahudiler (XIX. Yüzyılın Sonuna Kadar), Ankara: Alperen Yay.

FAROQHI, Suraiya, (2004), “Kentlerde Toplumsal Yaşam”, Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, C.2: 1600–1914, (ed. Halil İnalcık, Donald Quataert), (çev. Ayşe Berktay, Süphan Andıç, Serdar Alper), İstanbul: Eren Yay., s.699-729.

GOFFMAN, Daniel, (2004), The Ottoman Empire and Early Modern Europe, Cambridge: Cambridge University Press.

İNALCIK, Halil, (2000), Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, C.1: 1300-1600, (çev. Halil Berktay), İstanbul: Eren Yay.

İNALCIK, Halil, (2006), Doğu Batı: Makaleler I, Ankara: Doğu Batı Yay., 3. bs.

KENANOĞLU, M. Macit, (2007), Osmanlı Millet Sistemi: Mit ve Gerçek, İstanbul: Klasik Yay., 2. bs.

KEYDER, Çağlar, (2003), Memâlik-i Osmaniye’den Avrupa Birliği’ne, İstanbul: İletişim Yay.

KUNT, Metin, (tarihsiz), “Siyasal Tarih (1300-1600)”, Doğuştan Yükselişe Osmanlı Tarihi, (hzl. Sina Akşin, Metin Kunt, Suraiya Faroqhi, Hüseyin G. Yurdaydın, Ayla Ödekan), İstanbul: Milliyet Kitaplığı, s.21-144.

KUTLU, Sacit, (2007), Milliyetçilik ve Emperyalizm Yüzyılında Balkanlar ve Osmanlı Devleti, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniv. Yay.

KYMLICKA, Will, (1998), Çokkültürlü Yurttaşlık: Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, (çev. Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı yay.

LEWIS, Bernard, (1996), İslam Dünyasında Yahudiler, (çev. Bahadır Sina Şener), Ankara: İmge Yay.

LEWIS, Bernard, (2006), Ortadoğu, (çev. Selen Y. Kölay), Ankara: Arkadaş Yay., 3. bs.

MARDİN, Şerif, (1990), Türkiye’de Toplum ve Siyaset: Makaleler I, (derleyenler: Mümtazer Türköne, Tuncay Önder), İstanbul: İletişim Yay.

MONTAGU, Lady, (1973), Türkiye’den Mektuplar, (çev. Bedriye Şanda), İstanbul: Yenilik Basımevi.

MORLEY, David - ROBBİNS, Kevin, (1997), Kimlik Mekânları: Küresel Medya, Elektronik Ortamlar ve Kültürel Sınırlar, (çev. Emrehan Zeybekoğlu), İstanbul: Ayrıntı Yay.

ORTAYLI, İlber, (2008), Avrupa ve Biz, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.

ÖZENSEL, Ertan, (2008), “Osmanlı Zimmî Hukuku ve Çokkültürlülük”, Edebiyat Fakültesi Dergisi, S.20, s.65-74.

SHAW, Stanford, (1997), History of the Ottoman Empire and Modern Turkey - Volume I: Empire of Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire, 1280-1808, Cambridge: Cambridge University Press, 10. bs.

STEVENS, Jacqueline, (2001), Devletin Yeniden Üretimi, (çev. Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yay.

ŞEN, Faruk, (1997), “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Çok Kültürlülük ve Avrupalı Türklere Yansıması”, Cumhuriyet, Demokrasi ve Kimlik, (yay. hzl. Nuri Bilgin), İstanbul: Bağlam Yay.

TAYLOR, Charles, (1995), Modernliğin Sıkıntıları, (çev. Uğur Canbilen), İstanbul: Ayrıntı Yay.

TAYLOR, Charles, (2005), “Tanınma Politikası”, (çev. Yurdanur Salman), Çokkültürcülük: Tanınma Politikası, (yay. hzl. Amy Gutmann), s.42-84, İstanbul: Yapı Kredi Yay.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Telif Hakkı (c) 2012 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi



Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.