LİVÂYÎ BEY MECMÛ‘ASI / JOURNAL OF LIWAI BEG
Öz
Şiir mecmuaları Klasik Türk edebiyatı için önemli kaynaklardandır. Divanı bulunmayan pek çok şairin şiirlerinin yanı sıra divan sahibi şairlerin, divanlarını tertip ettikten sonra yazdıkları yahut değişik nedenlerle divanlarına almadıkları şiirlerine de mecmualarda rastlamak mümkündür. Diğer taraftan şiir mecmuaları, özellikle nazire mecmuaları sayesinde kimin kimden ne ölçüde etkilendiği, kimin üstat kimin talebe olduğu, kısacası Klasik Türk şiirinin zaman içindeki yürüyüşü daha net görülebilmektedir.
Bu çalışmayla, gerek yukarıda işaret etmeye çalıştığımız konularda gerekse daha başka alanlarda edebiyat tarihine katkı sağlayacağı düşünülen bir şiir mecmuası ele alındı. Şair ve kâtip Livâyî tarafından 965/1557’de tertip edilen bu mecmua, Mısır Millî Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Bölümü 182’de kayıtlıdır. Seçme bir nazire mecmuası denebilecek söz konusu derleme; Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi’ne (MESTAP) [1] uygun tabloyla araştırmacıların istifadesine sunulmaktadır[1] MESTAP; Prof. Dr. Mehmet Fatih KÖKSAL’ın teklifi ve örnek çalışmasıyla başlattığı, çeşitli üniversitelerde görevli konuya ilgi duyan öğretim elemanlarının gönüllü olarak desteklediği bir projedir. “Projenin hedefi, öncelikli olarak şiir mecmûaları, nihaî olarak da edebiyatla ilgili –cönkler de dâhil olmak üzere– bütün mecmuaların ayrıntılı tasnif ve dökümlerinin yapılmasıdır.” (Köksal 2012b: 422). Projenin hayata geçirilebilmesi maksadıyla Prof. Dr. Köksal’ın önderliğinde -Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının da destekleriyle- Ankara’da 30 Haziran 2012’de Osmanlı Şiirinin Hazineleri: Mecmualar ve Cönkler konulu bir çalıştay düzenlendi. Türkiye genelinde mecmua ve cönkler hakkında çalışan/çalışmakta olan 39 bilim insanının katıldığı çalıştayda; konunun önemi, mahiyeti ve projenin özellikle Türk edebiyatı/şiir tarihi araştırmalarına sağlayacağı katkı üzerinde duruldu, üniversitelerde yapılacak lisansüstü çalışmalar ve sair bilimsel yayınlarla desteklenmesi kararına varıldı. Çalıştaydan sonra ise üniversitelerde yapılan/yapılmakta olan çalışmaların araştırmacıların hizmetine sunulabilmesi için bir veritabanı oluşturuldu. Konuyla ilgili çalışmalar veri tabanında paylaşılmaktadır. Bilgi için bk: http://mecmualar.tr.gg/MESTAP-Projesi-Hakk%26%23305%3Bnda.htm
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
CANPOLAT, Mustafa (1995). ‘Ömer bin Mezîd Mecmû’atü'n-Nezâ’ir, Ankara: AKM Yay.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmed-TANYERİ, M. Ali (1981). Hayretî, Divan Tenkidli Basım, İstanbul: İstanbul Ü. Edebiyat Fak. Yay.
GIYNAŞ, Kâmil A. (2014). Pervane Bey Mecmuası C. I-II-III, İstanbul: Akademik Kitaplar.
GÜRBÜZ, Mehmet (2012). “Şiir Mecmuaları Üzerine Bir Tasnif Denemesi”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, haz: Hatice AYNUR, Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. 97-113.
İPEKTEN, Haluk (1974). Karamanlı Nizâmî, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, Ankara: Atatürk Ü. Yay.
KAÇALİN, Mustafa (01.10.2015). Âhî (1476-1517) Divan, ekitap.kulturturizm.gov.tr
KARAVELİOĞLU, Murat (08.04.2011). Şem’î Divanı: Metin Bankası.
KILIÇ, Atabey (2012). “Şiir Mecmualarının Tasnifine Dair”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, haz: Hatice AYNUR, Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. s. 75-96.
KILIÇ, Filiz (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ (İnceleme-Metin), 3 Cilt, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
KINALIZADE HASAN ÇELEBİ (1978). Tezkiretü’ş-Şuarâ, Baskıya haz.: İbrahim KUTLUK, Ankara: TTK Yay.
KÖKSAL, M. Fatih (2001). Edirneli Nazmî Mecma‘u’n-Nezâ’ir (İnceleme-Tenkidli Metin), Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi SBE.
KÖKSAL, M. Fatih (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz -Divan Şiirinde Nazire, Ankara: Akçağ Yay.
KÖKSAL, M. Fatih (2012a). Edirneli Nazmî Mecma‘u’n-Nezâ’ir: ekitap.kulturturizm.gov.tr
KÖKSAL, M. Fatih (2012b). “Şiir Mecmûalarının Önemi ve Mecmûaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, haz: Hatice AYNUR, Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. 409-31.
KÖKSAL, M. Fatih (2013). “Hafî (Huffî/Haffî/Hufî)” http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/
MENGİ, Mine (1995). Mesihî Divanı, Ankara: AKM Yay.
Mısır Millî Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu (1992). C. IV, Kahire.
SEVGİ, Ahmet (2013). “Livâyî’nin Manzûm Amme (Nebe Sûresi) Tefsiri”, SÜ Edebiyat Fakülltesi Dergisi (29): 1-20.
SEVGİ, Ahmet (2014). “Livâyî’nin Manzûm Tebâreke (Mülk Sûresi) Tefsiri” SÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi (31): 1-96.
SEVGİ, Ahmet (2015). “Livâyî’nin Manzûm Yasin Tefsiri”, SÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi (33): 1- 86.
SEYHAN, Köksal (2002). Livâyî Divanı (Metin-İnceleme), Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE.
ŞENTÜRK, A. Atilla (1999). Osmanlı Şiiri Antolojisi, İstanbul: Yapı Kredi Yay.
TARLAN, A. Nihad (1945). Hayâlî Bey Divanı, İstanbul: İstanbul Ü. Edebiyat Fak. Yay.
TARLAN, A. Nihad (1997). Necatî Beg Divanı, İstanbul: MEB Yay.
TARLAN, A. Nihad (2005). Ahmed Paşa Divanı, İstanbul: MEB Yay.
TURAL, Şecaattin (2011). Hafî, Zâdü’l-Me‘âd (Kitâbü Mevlidü’n-Nebî), ekitap.kulturturizm.gov.tr
ÜNVER, İsmail (2003).“Bir Mahlasın Değişik Okunuşları Üzerine”, Türkoloji Dergisi XVI (1): 9-18.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Telif Hakkı (c) 2015 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.