Hobbes Felsefesinde Özgürlük Üzerine Beş Önerme / Five Propositions on Freedom in Hobbes’s Philosophy

Armağan Öztürk

Öz


Bu çalışmada Hobbes’un özgürlükle ilgili düşünceleri beş önerme üzerinden temellendirilmiştir. Ontolojik açıdan özgürlüğün imkansızlığı, özgürlüğün barışa özdeş sayılması, iradenin yokluğu ve engellerin yokluğu ilkeleri üzerinden özgürlük kavramının tanımlanması ve son olarak özgürlükle özyönetim arasındaki bağlantının reddedilmesi bahsi geçen temel tezleri özetler. Makalenin temel iddiası özgürlük üzerine pek çok meseleyi aynı anda temellendiren Hobbes’un bireyci doğal hak perspektifinden hiçbir zaman vazgeçmediği yönündedir. Bu bağlamda devletçi Hobbes’un negatif özgürlüğü aynı zamanda devlete karşı bir özgürlüktür. Ayrıca engellerin yokluğu üzerine kavramlaştırma daha sonra negatif özgürlüğe dönüşecek olan perspektifin ilk halini ortaya koyar. Bu bağlamda Hobbes’un özgürlüğe bakışıyla negatif özgürlükçü hassasiyeti benimsemiş liberalizmin özgürlüğe bakışı arasında ciddi bir paralellik vardır. Düşünürün hukuk ve demokrasi karşıtı önermeleri ise kamusal alan karşısında özel alana üstünlük tanıyan bir yorumlama tarzının ürünü gibi durur. Hobbes demokrasi olmadan da özgürlüğün olabileceğini iddia ederken sadece döneminin cumhuriyetçi düşünürlerine yanıt vermez aynı zamanda siyaset ile özgürlük arasındaki bağlantıyı kopararak özgürlüğü doğal hakkın bir türevi haline getirir.


Anahtar Kelimeler


Hobbes, özgürlük, doğal hak, cumhuriyet, yasa.

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Arendt, H. (2014). Totalitarizmin kaynakları 2, emperyalizm (B. S. Şener, Çev). İstanbul: İletişim Yay.

Bakırcı, F. (2008). Hobbes'ta sözleşmenin kökeni akıl mıdır? Ankara SBF Dergisi, 63(3), 1-48. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002071

Berlin, I. (1997). Two concept of liberty. P. Pettit & R. E. Goodin (Ed.), Contemporary political philosophy: an anthology in (p. 369-386). Oxford: Blackwell Press.

Darwall, S. (2011). The British moralists and the ınternational ‘ought’: 1640-1740. Cambridge: Cambridge University Press.

Douglass, R. (2015). Thomas Hobbes’s changing account of liberty and challenge to republicanism. History of Political Thought, 36(2), 281-309.

Duffel, S. V. (2003). Natural rights and individual sovereignty. The Journal of Political Philosophy, 11(2), 1-16.

Hobbes, T. (1889). The Elements of law. F. Tönnies (Ed.). London: Byunwin Brothers Press.

Hobbes, T. (2007). Elementa philosophca de cive-yurttaşlık felsefesinin temelleri (D. Zarakolu, Çev.). İstanbul: Belge Yay.

Hobbes, T. (2014). Leviathan (S. Lim, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yay.

Hoekstra, K. (2007). Hobbes on the natural vondition of mankind. P. Springborg (Ed.), Cambridge guide to hobbes's leviathan in (p. 109-127). New York: Cambridge University Press.

Honohan, I. (2002). Civic republicanism. New York: Routledge Press.

Jackson, N. D. (2007). Hobbes, bramhall and the politics of liberty and necessity- a quarrel of the civil wars ınterregnum. New York: Cambridge University Press.

Kaufmann, M. (2003). Aydınlanmış anarşi (Y. Coşar, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yay.

Macpherson, C. B. (1962). The political theory of possesive ındividualizm-hobbes to locke, Oxford: Oxford University Press.

Öztürk ve C. C. Çevik (Eds.), Kavramlar tarihi özgürlük, (s. 215-262). Ankara: Doğu Batı Yay.

Öztürk, A. (2016). Cumhuriyetçilik ve liberalizm. İstanbul: Doruk Yay.

Pettit, P. (1998). Cumhuriyetçilik –bir özgürlük ve yönetim teorisi (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yay.

Pettit, P. (2001). A theory of freedom: from the psychology to the politics of agency. New York: Polity Press.

Pettit, P. (2003). Agency freedom and optional freedom. Journal of Theoretical Politics, 15, 387-403, Erişim adresi: https://www.princeton.edu/~ppettit/papers/Agency-Freedom_JournalofTheoretical%20Politics_2003.pdf

Pettit, P. (2004). Liberty and leviathan. Politics, Philosophy and Economics, 4(1), 131-151. https://doi.org/10.1177/1470594X050494.

Poggi, G. (2005). Modern devletin gelişimi (Ş. Kut & B. Toprak, Çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yay.

Skinner, Q. (1983). Machiavelli on the maintenance of liberty. Politics, 18(2), 3-15. https://doi.org/10.1080/00323268308401883

Skinner, Q. (1984). The ıdea of negative liberty: philosophical and historical perspectives. Q. Skinner ve others (Eds.), Philosophy in history in (p. 193-211).Cambridge: Cambridge University Press.

Skinner, Q. (1986). The paradoxes of political liberty. S. McMurrin (Ed.), The Taner lectures on human value in (p. 225-250). Salt Lake City: University of Utah Press.

Skinner, Q. (1998). Liberty before liberalism. Cambridge, New York: Cambridge University Press.

Skinner, Q. (2002). Hobbes on the proper signification of liberty. Q. Skinner (Ed.), Vision of politics III, (p. 209-237). Cambridge: Cambridge University Press.

Skinner, Q. (2008). Hobbes and republican liberty. Cambridge: Cambridge University Press.

Skinner, Q. (2018). Hobbes ve cumhuriyetçi özgürlük. (E. Zeybekoğlu, Çev.). Ankara: Dost Yay.

Strauss, L. (2005). Tabii hak ve tarih. C. B. Akal (Ed.), Devlet kuramı içinde (s. 269-320). Ankara: Dost Yay.

Taylor, C. (1997). What’s wrong with negative liberty. P. Pettit and R. E. Goodin (Ed.), Contemporary Political Philosophy: An Anthology, (p. 418-428). Oxford: Blackwell Press.

Tunçel, A. (2010). Bir siyaset felsefesi -cumhuriyetçi özgürlük. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yay.

Tunçel, A. (2022). Modernlerin özgürlük anlayışının mimarı: Thomas Hobbes. A.

Viroli, M. (1992). From politcs to reason of state: the acquisition and transformation of the language of politics 1250-1600. Cambridge: Cambridge University Press.

Viroli, M. (1993). Machiavelli and republican ıdea of politics. Q. Skinner (Ed.), Machiavelli and Republicanism, (p. 151-167). Cambridge: Cambridge University Press.

Viroli, M. (2002). Republicanism. (A. Shugaar, (Trans). New York: Hing and Wang Press.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Telif Hakkı (c) 2023 Armağan Öztürk

Lisans URL: https://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.0/