Postmodern Romanların Anlattığı Masallar: Kırmızı Başlıklı Kız / Fairy Tales in Postmodern Novels: Little Red Riding Hood

Özlem Sürücü

Öz


Alman folklorunun en önemli ürünlerinden biri olan Grimm Masalları, popülaritesi günümüzde de devam eden, zamanla çocuk edebiyatı bağlamından taşarak sanat dallarında da kendini gösteren anlatılardır. Bilhassa Kırmızı Başlıklı Kız, işleniş yönüyle günümüzde sıklıkla çeşitli alanlarda karşılaşılan bir masal hâline gelmiştir. Edebiyatta postmodernizm, metinlerarasılık bağlamında geleneksel veya yazınsal olan her türlü anlatıyı eklektik düşünceden süzerek metne dâhil etme ilkesini benimsemiştir. Bu anlamda yapı itibarıyla olağanüstü unsurlar barındıran folklorik anlatılar, postmodern edebiyatın yaratmaya çalıştığı gerçeklik dünyası bağlamında oldukça elverişli olduğundan postmodern edebiyatla birlikte yeni görünümlerle edebî metinlerde yerlerini almışlardır. Kaynağı mitlere kadar uzanan Kırmızı Başlıklı Kız, içerdiği semboller, motifler, kavramlar ve masal ile sembolleşen soru-cevap zinciriyle oldukça zengin bir anlatı olması sebebiyle popülaritesinin yanı sıra aynı zamanda işlevsel bir masaldır. Bu zenginliği ve işlevselliğiyle postmodern sanatçıların da dikkatini çeken masal, metinlerarası yöntemlerle postmodern eserlere de taşınmış, hem şekil hem de muhteva bağlamında taklit edilen anlatılardan biri olmuştur. Bu çalışmada Türk edebiyatında postmodern anlayışı benimseyen sanatçılardan İhsan Oktay Anar, Şebnem İşigüzel, Nedim Gürsel ve Mine Söğüt gibi isimlerin eserlerinde yer alan Kırmızı Başlıklı Kız masalının işlevi incelenmiştir. Gerek içerdiği sembol ve motifler gerekse bilinçdışı kavramlarıyla Kırmızı Başlıklı Kız masalının romanlara etkileri, sanatçıların başvurdukları metinlerarası yöntemlerin sebep ve sonuçlarıyla birlikte sunulurken masalın bu esnada geçirdiği dönüşüm ele alınmıştır.


Anahtar Kelimeler


Postmodernizm, metinlerarasılık, roman, masal, Kırmızı Başlıklı Kız.

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Aktulum, K. (2000). Metinlerarası ilişkiler. Ankara: Öteki Yayınevi.

Aktulum, K. (2021). “Gilbert Durand ve folklor: İmgelemin antropolojik yapıları’nda hayvan imgeleri ve simgesel değerleri”. Millî Folklor, 17(129), 32-44.

Anar, İ. O. (2005). Amat, İstanbul: İletişim Yayınları.

Bacchilega, C. (2016). Postmodern masallar – Toplumsal cinsiyet ve anlatı stratejileri (F. B. Helvacıoğlu, Çev.). İstanbul: Avangard Kitap.

Bala Alkan, H. (2019). “‘Schindler’in Listesi’ Soykırım öyküsünden sinema: Mimarlık arakesitinde ‘Berlin Yahudi Müzesi’ mekânsal çözümlemeleri”. Sinefilozofi Dergisi, 4, 53-74.

Bettelheim, B. (2019). Masalların büyüsü (S. G. Elibal, Çev.). İstanbul: İnkılap Yayınları.

Bolte, J. Polívka, G. (1913). Anmerkungen zu den Kinder u. Hausmärchen der Brüder Grimm. Erster band (Nr. 1-60) Leipzig: Dieterichische Verlagsbuchhandlung Theodor Weicher.

Darnton, R. (2017). Büyük kedi katliamı (M. Yılmazer, Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.

Ecevit, Y. (2018). Türk romanında postmodernist açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları.

Freud, S. (1972). Cinsiyet ve psikanaliz (S. Hilâv, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.

Grimm, J. ve W. (2018). Grimm masalları I-II (K. Şipal, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Guttstadt. C. (2012). Türkiye, yahudiler ve holokost (A. Dirim, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.

Gülşen, H. (2013). “Kurt motifi üzerine bir inceleme”. Akademik Bakış, 39, 18-28.

Gürsel, N. (2011). Şeytan melek komünist. İstanbul: Doğan Kitap.

İnci, H. (2011). “Anar’ın romanlarında Bengal kaplanları”. Notos Öykü, 30(5), 31-34.

İşigüzel, Ş. (2008). Resmi geçit, İstanbul: Doğan Kitap.

Sürücü, Ö. (2020). Postmodernist anlatılarda (2000-2015) Grimm Masalları'nın işlevi. (Yüksek Lisans Tezi). Antalya: Akdeniz Üniversitesi.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Telif Hakkı (c) 2023 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

Lisans URL: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.