Frege Felsefesinde ‘Fonksiyon - Argüman’ Ayrımının Yargıdaki İşlevi ve ‘Değer’ Teriminin Çok Anlamlılığı Üzerine /
Öz
Bu makaleyle yapılmak istenen, 20.yy felsefesinin öncü filozoflarından Gottlob Frege’nin, aritmetik önermeleri, sembolik bir mantık dili aracılığıyla formelleştirme girişiminin nişanesi olan formel mantık terminolojisini irdelemek ve ‘fonksiyon - argüman’ ayrımını yargılara nasıl uyguladığını serimlemektir. Öte yandan bu ayrım açısından önem arz eden ‘değer’ teriminin üç farklı anlamda kullanılmış olmasından doğan çelişkileri bertaraf edebilmek amacıyla ‘argüman değeri’, ‘fonksiyon değeri’ ve ‘doğruluk değeri’ kavramları arasındaki ayrım açıklanmaktadır. Bu ayrım nezdinde ‘değer’ teriminin üç farklı kullanımı, üç farklı terim üzerinden ifade edilmeye çalışılmaktadır. ‘Değer’, ‘fonksiyon değeri’ ve ‘doğruluk değeri’ kavramları yerine sırasıyla, ‘argüman’, ‘düşünce’ ve ‘gönderim’ kavramlarının kullanılması önerilmekte ve bu önerinin dayanakları açıklanmaktadır. Bahsi geçen konuya dair bir şeyler söyleyebilmek için filozofun, yargıları, formel mantık diliyle ifade etme tarzına ve fonksiyon-argüman ayrımına da değinilmesi gerektiği için ‘değer’ terimine dair terminolojik analize, bu konular özetlendikten sonra geçilecektir. Dolayısıyla bu makale, Frege terminolojisinde ‘değer’ teriminin taşıdığı farklı anlam ve işlevlerden doğabilecek bir belirsizliğin önünü almak üzere ‘fonksiyon-argüman’ ayrımını, ‘değer’ terimi rehberliğinde açıklamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Frege, G. (1879). Begriffsschrift. Eine der arithmetischen Nachgebildete. Formelsprache des reinen Denkens. Halle: Verlag von Louis Nebert.
Frege, G. (1885). Über formale Theorien der Arithmetik. Jenaische Zeitschrift Fuer Naturwissenschaft. Volume:19. Verlag von Gustav Fischer.
Frege, G. (1892a). Über Begriff und Gegenstand. Viertelsjahresschrift für wissenschaftliche Philosophie. Band 16. 192-205.
Frege, G. (1892b). Über Sinn und Bedeutung. Zeitschrift für Philosophie und Philosophische Kritik. 25-50.
Frege, G. (1971). Ausführungen Über Sinn Und Bedeutung (1892-1895). Frege, G. (1971). Schriften zur Logik und Sprachphilosophie. (Ed.Gabriel Gottfried), Hamburg: Felix Meiner Verlag. 25-34.
Frege, G. (2007). Aritmetiğin temelleri: sayı kavramı üzerine mantıksal–matematiksel bir inceleme (H.B. Gözkan, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Frege, G. (2008). Funktion und Begriff. Frege, G. (2008) Funktion, Begriff, Bedeutung. Fünf logische Studien. (Ed.Patzig, Günther) Göttingen: Vandenhoek & Ruprecht. 1-22.
Frege, G. (2020). Begriffsschrift und andere Aufsӓtze. (Ed.Ignacio Angelelli) Hildesheim: Georg Olms Publishers.
Helmholtz, H. (1887). Zählen und Messen, erkenntnistheoretisch betrachtet. Philosophische Aufsätze: Eduard Zeller zu seinem fünfzigjährigen Doctorjubiläum gewidmet. Leipzig: Fues' Verlag, 17-52.
Kronocker, L. (2012). Über den Zahlbegriff, [Crelle's] Journal für die reine und angewandte Mathematik, Volume: 101. Nabu Press. 337-355.
Mayer, V. (2011). Die Aktualitӓt Husserls. Freibug/München: Karl Alber Verlag.
Tarhan, D.E. (2019). Frege’de yargıların formel mantıksal analizi ve düşünceler üzerine. Felsefe arkivi- sayı:51: Genç mantıkçılar ve mantığın yönelimi, 235-248.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Telif Hakkı (c) 2022 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Lisans URL: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.