E-postama gönder 
Helenistik ve Roma Dönemlerinde Ezoterik Bir Yahudi Topluluk / An Esoteric Jewish Community in Helenistic and Roman Times The Essenes
Öz
MÖ II. yüzyıl ila MS I. yüzyıl aralığında Yahudiye’de yaşamış olan Esseniler, modern araştırmacılar tarafından Antik döneme ait bir Yahudi mezhebi olarak kabul edilmektedir. Türkçe literatürde fazla müstakil çalışmaya konu olmamış bu grubu incelemeyi amaçladığımız çalışmada birincil kaynaklardan istifade etmeye azami ölçüde gayret gösterilmiştir. Bunun yanında bir takım ikincil kaynaklardan da faydalanılmıştır. Çalışmada Esseniliğin tanımı, coğrafyası, inanç ve yaşam biçimleri ile teşkilat ve toplumsal yapıları incelenmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak şunlar söylenebilir; Esseniler, tek bir cemaat değildir. Aksine, Ölü Deniz’in batı kıyıları yakınlarında bulunan ana cemaatin dışında Yahudiye’de dağınık halde yaşayan başka cemaatlerden oluşmaktadır. Esseni nüfusu MS I. yüzyılda yaklaşık dört bin kişi kadardır. Esseniler, inanç ve yaşayış bakımından çeşitli sebeplerin etkisiyle II. Tapınak Dönemi Yahudiliğinden oldukça farklılaşmıştır. Esseniliğe ait cemaatler ve üyeler içerisinde idari ve mali alanlar başta olmak üzere teşkilatlanmaya gidildiğine dair emareler bulunmaktadır. Esseniliğe aday olanların topluluk kriterleri doğrultusunda çeşitli aşamalardan oluşan bir elemeye tabi tutulması ile eğitim ve bilgi aktarım metotları inisiyasyona başvurulduğu ihtimalini akla getirmektedir. Var olduğu düşünülen inisiyasyon, Essenilere ait derin bilgi ve sırların dışa kapalılığı ve bu bilgilere sadece ehil görülen kimselerin erişebilmesi, katı gizlilik ilkesi ile derin bilgilerin tahrif edilmeden yeni üyelere aktarılması ise Essenileri ezoterik bir topluluk olarak değerlendirilmesinin temelini oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Adam, B. (2018). Yahudilik. Dinler tarihi (ss. 62 – 135). Ankara: Grafiker Yayınları.
Akalın, H. K. (2008). İlk Hıristiyanlığın kaynağı olarak Essenizm. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (3), 419 – 438.
Beal, T. S. (2004). Josephus’ description of the Essenes illustrated by the Dead Sea Scrolls. Cambridge: Cambridge University Press.
Besalel, Y. (2000). Yahudi tarihi. İstanbul: Üniversal Yayıncılık.
Burns, J. E. (2006). Essene sectrianism and social differentiation in Judea after 70 C.E. The Harvard Theological Rewiev, 99 (3), 247 – 274.
Çoban, B. Z. (2008). Josephus’un gözüyle ilk dönem Yahudi fırkaları. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (27), 57 – 69.
Eliade, M. & Couliano, I. P. (1997). Dinler tarihi sözlüğü (A. Erbaş, Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Eliade, M. (2003). Dinsel inançlar ve düşünceler tarihi, Gotama Budha’dan Hıristiyanlığın Doğuşuna (A. Berktay, Çev.). İstanbul: Kabalcı.
Eliade, M. (2005). Dinler tarihi, inançlar ve ibadetlerin morfolojisi (M. Ünal, Çev.). Konya: Serhat Kitabevi.
Golb, N. (1980). The problem of origin and identification of the dead sea scrolls. Proceedings of the American Philosophical Society, 124 (1), 1 – 24.
Gürkan, S. L. (2012). Yahudilik. İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi.
Harman, Ö. F. (2013). Mezhepler ve dini gruplar. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C. 43, s. 212 – 218). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Kazez, İ. (2001). Esseniler ve ölü deniz yazmaları (yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Küçük, A., Tümer, G. & Küçük, M. A. (2009). Dinler tarihi. Ankara: Berikan Yayınevi.
Marcus, R. (1954). Pharisees, essenes and gnostics. The Journal of Biblical Literature, 73 (3), 157 – 161.
Martinez, F. G. (1996). The Dead Sea Scrolls translated, the Qumran Texts in English (G. E. Watson, Çev.). Netherland: Brill.
Mendenhall, G. E. (2016). Antik İsrail’in inancı ve tarihi (M. P. Özdoğru, Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Negoitsa, A. (1969). Did Essenes survive the 66 – 71 war?. Revue de Qumran, 6 (4), 517 – 530.
Newman, H. (2006). Proximity to power and Jewish sectarian groups of Ancient Period. Boston: Brill.
Taşpınar, İ. (2017). Din ve fenomenoloji arasında Yahudilik ve Hıristiyanlık. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Vakfı Yayınları.
Temiztürk, H. (2015). Ölü Deniz Yazmaları ve tarihteki yeri. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2 (1), 63 – 78.
Vermes, G. (2004). The complete Dead Sea Scrolls in English. England: Penguin Books.
Wise, M., Abegg, M. & Cook, E. (1996). The Dead Sea Scrolls. New York: Harper Collins.
Yıldız, M. & Meçin, M. M. (2013). Gnosist bir Yahudi tarikatı: Esseniler. Türk – İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, (16), 33 – 56.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Telif Hakkı (c) 2022 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.