Karamanoğlu Medreselerinde Taç Kapı Yan Nişleri / The Crown Gate Side Niches in Karamanoğlu Madrasahs.
Öz
Anadolu Selçuklu dönemi ve kendisinin yenilikçi bir ardılı olan Beylikler dönemi mimarisinde, ön cephe kuruluşları; taç kapılar, pencereler, nişler, silmeler, payandalar, köşe kuleleri, çörtenler ve minareler gibi unsurlardan meydana gelmektedir. Yapıların diğer cephelerine oranla daha fazla önem verilen ön cephelerinde yer alan taç kapılar, kendilerine has birtakım farklılıklarla diğer cephe öğelerinden daha belirgin hal almaktadır. Bu çalışmada odak noktamız taç kapıların ana nişini sınırlandıran yan duvarların içine yerleştirilen nişleridir. Biçim özellikleri olarak taç kapıya veya mihraba benzeyen yan nişler, ana nişte derinlik etkisi yaratmaktadır. Son zamanlarda sanat tarihi bilim dalı içerisinde genel yapısal konuların dışında özel ögesel konular üzerine yapılan çalışmalar Türk-İslam mimarisinin sanatsal zenginliklerini de gözler önüne sermektedir. Bu bağlamda çalışmamız, Karamanoğlu Beyliği Medreselerinin yapısal ögesi olan taç kapılarında özel bir öge durumdaki yan nişlerin genel ve ayırt edici özelliklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Altun, A. (1988). Orta Asya Türk sanatı ile Anadolu Selçuklu ve Beylikler mimarisi. Sadi Bayram (Ed.), Mimar Başı Koca Sinan, Yaşadığı Çağ ve Eserleri 1 içinde (33-43). İstanbul: VGM Yay.
Aslanapa, O. (2011). Türk sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Bayburtluoğlu, Z. (1978). Anadolu Selçuklu devri büyük programlı yapılarında önyüz düzeni. Vakıflar Dergisi, 11, 67-104. Erişim adresi: https://www.vgm.gov.tr/yayinlar/dergi-arsivi?Page=1&BroadcastMagazineId=2 . Erişim tarihi: 28.10.2019
Çakmak, Ş. (2001). Erken Dönem Osmanlı mimarisinde taç kapılar: 1300-1500. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Demiriz, Y. (2004). İslam sanatında geometrik süsleme – Bir envanter denemesi. İstanbul: Yorum Sanat Yay.
Dülgerler, O. N. (1995). Karamanoğulları Dönemi Mimarisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp . Erişim tarihi: 17.07.2019.
Hasol, D. (2012). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü. İstanbul: Yem Yay.
Karademir, M. (2016). Mimar Sinan dönemi camilerinde taç kapı tasarımı. SUTAD, 40, 299.314. doi: 10.21563/sutad.270384
Konyalı, İ. H. (1967). Abideleri ve kitabeleri ile Karaman tarihi. İstanbul: Baha Matbaası.
Kuran, A. (2012). Selçuklulardan Cumhuriyete Türkiye’de mimarlık. İstanbul: İş Bankası Yay.
Kutlu, İ. (2012). Aksaray Zinciriye Medresesi. Dini Araştırmalar, 15(41), 197-216. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/da/issue/4478/61734 . Erişim tarihi: 14.10.2019.
Ünal, R. H. (1982). Osmanlı Öncesi Anadolu – Türk Mimarisinde Taç Kapılar. İzmir: Ege Üni. Yay.
Sözen, M. (1970). Anadolu Medreseleri Selçuklu ve Beylikler Devri I. İstanbul: Teknik Üni. Yay.
Sözen, M. & Tanyeli, U. (1986). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Telif Hakkı (c) 2022 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.