AKŞEHİR MÜZESİ’NDE BULUNAN BİZANS KURŞUN MÜHÜRLERİ / BYZANTINE LEAD SEALS IN AKŞEHİR MUSEUM

Mehmet TEKOCAK, İlker Mete MİMİROĞLU

Öz


İnsanoğlu tarafından tarihöncesi dönemlerden itibaren kullanılan mühürler, aitlik bildiren ve üzerinde bulunduğu nesnenin güvenliğini sağlayan bir obje olarak bütün kültürlerde kullanılmıştır. Başlangıçta taş, kemik ve kil malzemenin tercih edildiği mühürlerde, M.S. 4. yüzyıldan itibaren kurşun malzemenin de kullanıldığı görülmektedir. Kurşun mühürler, M.S. 4. yüzyıldan İstanbul’un Fethi’ne kadar Doğu Roma Devleti’nde en çok tercih edilen mühür türüdür. Mühürler; ait oldukları kişiler hakkında (isim, ünvan ve meslekleri gibi) çok değerli bilgiler vermelerinin yanı sıra bulundukları yerleşim yeri için de önemli birer tarihsel materyaldirler. Bu çalışma kapsamında Akşehir Müzesi’nde bulunan on iki adet kurşun mühür ayrıntılı olarak ele alınmış, bunların Bizans sanatı ve tarihi içindeki yeri ve önemi saptanmaya çalışılmıştır. M.S. 8-12.yüzyıllar arasına tarihlenen mühürlerin çoğunlukla asker ve din görevlilerine ait oldukları görülmüştür. Bu sonuç antik Philomelion (Akşehir) kentinin hem askeri hem de dini bir merkez olması açısından oldukça önemli bir konuma sahip olduğunu göstermiştir.


Anahtar Kelimeler


Bizans; kurşun mühür; Philomelion; Akşehir; Akşehir Müzesi

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Anonim, 2007 : Anomim, Gün Işığında İstanbul’un 8000 Yılı Marmaray, Metro, Sultanahmet Kazıları, İstanbul: Vehbi Koç Vakfı.

Apostolos, 1994 : Apostolos, D., Dictionary of Christian Art, New York: Continuum International Publishing Group.

Bekle-Mersich, 1990 : Belke, K., Mersich, N., Tabula Imperii Byzantini 7: Phrygien und Pisidien, Wien: Öster Akademie.

Bulgurlu, 2007 : Bulgurlu, V., İstanbul Arkeoloji Müzeleri’ndeki Bizans Kurşun Mühürleri, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Davidson, 1952 : Davidson, G. R., Corinth, Vol. XII, The Minor Objects, Princeton: ASCS Athens.

Harrison, 1978 : Harrison, R.M., Excavations at Saraçhane in Istanbul, Vol.1, Princeton: Princeton Univ. Press.

Le Quien, 1958 : Le Quien, M., Oriens Christianus I, Graz: Akademische Druck.

Nesbitt, 1991 : Nesbitt, J. W., Seals and Sealings, Oxford Dictionary of Byzantium, Vol:3, 1859-1860.

Oikonomides, 1985 : Oikonomides, N., Byzantine Lead Seals, Washington: Dumbarton Oaks.

Oikonomides, 1986 : Oikonomides, N., A Collection of Dated Byzantine Lead Seals, Washington: Dumbarton Oaks.

Oikonomides, 1996 : Oikonomides, N., Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, Vol.3, Washington: Dumbarton Oaks.

Parman, 2002 : Parman, E., Ortaçağda Bizans Döneminde Frigya (Phrygia) ve Bölge Müzelerindeki Bizans ve Taş Eserleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Spier, 2003 : Spier, J., Middle Byzantine (10th-13th century AD) Stamp Seals in Semi-Precious Stone, Through a Glass Brightly, 114-126, Oxford: Oxbow Books Ltd.

Tradigo, 2006 : Tradigo, A., Icons and Saints of the Eastern Orthodox Church, Los Angeles: Getty Publications.

Yıldırım, 2010 : Yıldırım, Ş., “Selçuklu Dönemi Öncesinde Akşehir (Philoelion)”, I.Uluslararası Selçuklu’dan Günümüze Akşehir Kongresi ve Sanat Etkinlikleri, 243-251, (Editörler: Prof.Dr. Yusuf Küçükdağ – Yrd.Doç.Dr. Mustafa Çıpan), Akşehir 20-21 Kasım 2008, T.C. Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Yayın No: 192, Konya: Damla Ofset

Umar, 1993 : Umar, B., Türkiye’deki Tarihsel Adlar, İstanbul: İnkılâp Yayınevi.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Telif Hakkı (c) 2010 Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi



Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.